37 – آیا کارفرما موظف به اعلام کتبی نماینده و وظایف و اختیارات او به پیمانکار است ؟
1584 بازدیددر این پست ویدئویی، در مورد اهمیت معرفی نماینده یا نمایندگان کارفرما و ابلاغ وظایف و اختیارات آنها به تشریح صحبت می کنیم.
این موضوع هم در قراردادهای دولتی و هم در قراردادهای خصوصی، هر دو طرف پیمان را با چالش هایی روبرو می کند
که در صورت وجود نگاه پیشگیرانه در زمان انعقاد قرارداد،می تواند بسیاری از مسائلی که در حین انجام تعهدات قراردادی رخ می دهد را مدیریت نماید.
برای تشریح این موضوع، هم از موادی از قانون مدنی و هم از نشریه 4311 که به عنوان شرایط عمومی پیمان در اکثر قراردادهای احداث استفاده می شود،
بهره می جوییم و در انتها به ادعاهای محتمل طرفین برای ثبت اسناد و مدارک مورد نظر در حین انجام تعهدات می پردازیم.
موضوع: معرفی نمایندگان کارفرما
دوست عزیز پیمانکار، پای صورتجلسه ای را امضاء نکن که در آن جلسه، نماینده معرفی نشده کارفرما حضور دارد. چرا که تعهدی را بر دوش خواهي گرفت که طرف مقابل می تواند زیر تعهد درج شده در آن صورتجلسه بزند.
داستان کارگاهي
تقریباً تمام پروژه می دانند که خانم پدیدار، مسئول کنترل پروژه کارفرما، سوگولی آقای حسنی، مدیرپروژه کارفرماست و آقای حسنی این خانم رو مثل دخترش دوست داره.
اولین باری بود که زبان آقای حسنی در جلسه مقابل آقای علی نژاد، رئیس کارگاه پیمانکار، کوتاه مانده بود.
اين جلسه با خواسته پدیدار تشکیل شده بود و ایشان شدیداً معترض بود که علی نژاد از امضای صورتجلسه روز گذشته طفره رفته است.
علی نژاد با آرامش منتظر اتمام صحبت های پدیدار بود. این خانم با آب و تاب خاصی مشغول تعریف صحنه جلسه برای حسنی بود:
"آقای مهندس، جلسه یک ساعت طول کشید و تمام تعهدات زمانی رو به آقایان گوشزد کردم و بعد در انتها، هنگام صورتجلسه کردن موضوع، این آقا میگه اجازه بدین اول مهندس صورتجلسه رو بخونه و بعد اگر ایشان تأیید کردند، ما هم امضاء می کنیم."
آقای علی نژاد که همیشه در طول پروژه مثل يک جنتلمن رفتار کرده، بعد از صحبت های پدیدار رو به حسنی میگه:
"آقای مهندس، ایشان در صورتجلسه برای تأخیر های ما خارج از نُرم قراردادی، جریمه لحاظ کردند. در ثانی تعهدات زمانی رو علاوه بر قرارداد و برنامه زمانی تصویب شده به ما تحمیل کردند که برای من بار مالی داره."
خانم پدیدار که برای اولین بار شدیداً عصبانی شده و مثل کوه آتش فشان آماده انفجاره ميگه:
"خوب آقای عزیز، من هم دستورات آقای مهندس حسنی رو اجرا کردم و مسلماً برای تغییرات زمانی اعلام شده باید محاسبه صورت بگیرد و قطعا در وجه پیمانکار پرداخت خواهد شد."
آقای علی نژاد که از شنيدن کلمه "قطعاً" با عصبانیت از طرف پدیدار شدیداً جا خورده، ميگه:
"خانم، شما تضمین می کنید این مبالغ از جانب کارفرما پرداخت میشه؟"
پدیدار در حالیکه به حسنی نگاه می کنه ميگه:
"من چرا باید تضمین کنم؟! جناب مهندس دستور دادند و حتما ضمانت این موضوع هم با ایشان هست."
علي نژاد مثل اینکه در بازی وسطی یک بُل معرکه گرفته باشه، از هیجان کمی صداش رو بالا می بره و میگه:
"خب خانم مهندس من هم همین رو گفتم. اجازه بدید ایشان تأیید کنند… ما هم سرباز ایشان، به روی چشم."
شما به یک جلسه کاری دعوت می شوید. قاعدتاً اولین درخواست شما از طرف مقابل، معرفی خود و اعلام سطح اختیاراتی است که برای بستن موضوع، از طرف مقام های ارشد سازمان متبوعش دارد.
دوستانه به شما توصیه می کنیم اگر طرف مقابل بصورت رسمی معرفی نشده و سطح اختیاراتش مشخص نیست، محترمانه جلسه را ترک کنید و یا صرفاً مستمع آزاد و شنونده موارد طرح شده باشید و از امضای هر گونه صورتجلسه ای بپرهيزيد.
کارفرما نیز از این قاعده مستثني نیست و بایستی به چهار صورت نماینده خود را معرفی کند و تنها در این حالت است که این نماینده می تواند مکاتبه کند، صورتجلسه امضاء کند و یا دستوری را صادر نمايد. وگرنه پیمانکار هیچ الزامی ندارد به دستورات و فرامین او گوش دهد. چه بسا برای او بس خطرناک هم باشد. چرا که در صورت سر باز زدنِ کارفرما از پرداخت تعهدات مالی پذیرفته شده توسط نماینده معرفی نشده، دست پیمانکار به هیچ کجا بند نخواهد بود.
روش 1: کلیه مدارک و مستندات ایجاد شده در حین انجام تعهدات توسط فرد امضاء کننده قرارداد به عنوان کارفرما امضاء شده و به تأیید برسد.
روش 2: در متن قرارداد نماینده کارفرما همراه با حدود اختیارات و وظایف معرفی گردد.
روش 3: طی صورتجلسه ای که با حضور طرفین قراردادی در ابتدای پروژه و یا هر فاز، تنظیم می گردد نماینده طرفین به همراه حدود اختیارات و وظایف معرفی شوند.
روش 4: در موقعیت خاص اجرایی و برای محدوده زمانی، نماینده کارفرما و حدود وظایف و اختیاراتش بصورت مکتوب به پیمانکار ابلاغ گردد.
با یک اصل حقوقی آشنا شویم: اگر وکیل خارج از حدود وظایف و اختیارات خود دست به عملی بزند، موکل او هیچ تعهدی در برابر شخص ثالث نخواهد داشت. این اعمال را اصطلاحاً اعمال فضولی می نامیم.
پس اگر پیمانکار دستورات نماینده کارفرما را چه ناظر، چه مدیر طرح و چه مدیر پروژه که خارج از اختیارات اعلامی کارفرما است، انجام دهد، هیچ تعهدی برای کارفرما ایجاد نشده و منطبق بر قاعده اقدام، پیمانکار است که مقصر موضوع شناسایی می شود.
در آخر، شما پیمانکار عزیز توجه داشته باشید که شرح اختیارات و وظایف طرف دستور دهنده و نماینده در قرارداد مشخص شده باشد و یا کتباً ابلاغ گردد.
باید توجه داشت که نمایندگان معرفی شده از سوی هر یک از طرفین قرارداد، نقش وکیل را از بعد قانونی خواهند داشت.
بنابراین در این قسمت لازم است مواد قانونی مرتبط با وکالت در قانون مدنی را بررسی کنیم.
بر اسای ماده 656 ماده مدنی، وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می نماید.
پس باید موکل به طور دقیق آن امر و حدود اختیارات وکیل را مشخص نماید.
زیرا بر اساس ماده 663 ماده قانون مدنی، وکیل نمی تواند عملی را که از حدود وکالت او خارج است، انجام دهد.
در تکمیل این ماده، ماده 674 قانون مدنی می گوید که موکل باید تمام تعهداتی را که وکیل در حدود وکالت خود کرده است، انجام دهد.
در مورد آنچه که در خارج از حدود وکالت انجام شده است، موکل هیچگونه تعهدی نخواهد داشت.
این اعمال را اصطلاحاً در علم حقوق، اعمال فضولی، می نامیم و این تعهدات به هیچ عنوان بر دوش موکل نخواهد بود مگر آنکه موکل، اجازه چنین عملی را به وکیل بدهد.
در ادامه می خواهیم شما را با نمایندگان کارفرما آشنا نماییم.
یادمان باشد مبتنی بر ماده 6 شرایط عمومی پیمان، به صراحت اشاره شده است که نمایندگان کارفرما در حکم کارفرما هستند.
بنابراین کارفرما باید نماینده خود را بصورت مکتوب به پیمانکار اعلام نماید.
یکی از نمایندگان کارفرما، مدیر پروژه می باشد که این فرد به عنوان یک شخص حقیقی همراه با وظایف و اختیاراتش به پیمانکار معرفی می گردد.
نوع دوم از نمایندگان کارفرما، مدیر طرح است که بر اساس ماده 8 شرایط عمومی پیمان، نقش مدیریت اجرای کار را خواهد داشت و بایستی در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار معرفی شود.
و نوع سوم مهندس مشاور می باشد که باز بایستی او و محدوده اختیاراتش به پیمانکار معرفی شود.
اما سوال اینجاست که معرفی کتبی این نمایندگان به همراه اختیارات و وظایفشان دارای چه اهمیت حقوقی می باشد؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که در حین انجام تعهدات قراردادی، شاید لازم باشد دستور کارها و صورت جلساتی بین ارکان اجرایی پروژه تنظیم شود.
بر اساس ماده 2 موافقتنامه، این اسناد باید در چارچوب اسناد و مدارک پیمان تهیه شود که در این صورت به عنوان اسناد تکمیلی جزء لاینفک قرارداد می باشد.
ولی اعتبار این اسناد وقتی قابل اعتناست که توسط فرد معرفی شده در چارچوب اختیاراتش امضاء و ابلاغ گردد.
اجازه بدهید در مورد انواع روش های معرفی نمایندگان کارفرما نیز با هم صحبتی داشته باشیم.
در گام اول، کارفرما اصلاً علاقمند نیست نماینده ای از جانب خود معرفی کند و این بدان معناست که هر دستور یا صورتجلسه ای زمانی قابل استناد است که در زیر آن امضای گهربار همان فردی نقش ببندد که ذیل قرارداد را امضاء کرده است.
در حالت دوم، کارفرما نماینده خود را در متن قرارداد با صراحت اعلام می نماید و یا مبتنی بر حالت سوم، کارفرما در جلسه ای قبل از شروع عملیات اجرایی، نمایندگان خود را به پیمانکار معرفی و طی صورت جلسه ای آن را رسمی می سازد.
و شاید هم در حالت چهارم، برای یک امر خاصی در طول زمان اجرای پروژه شخص حقیقی یا حقوقی را به پیمانکار معرفی نماید.
بهر سو هر کدام از سه حالت دوم سوم یا چهارم که رخ بدهد، پیمانکار باید شرح وظایف و محدوده اختیارات آن نماینده را از کارفرما مطالبه نماید.
بنابراین در پاسخ به سؤال اصلی، با صراحت می گوییم کارفرما بایستی نمایندگان خود را چه با عنوان مدیر پروژه، چه مهندس مشاور و چه مدیر طرح، بصورت درج در قرارداد یا به هر روش مکتوب دیگری به پیمانکار معرفی کرده و کلیه وظایف و اختیارات تفویض شده را اعلام نماید.
پیمانکار می تواند تا زمان اعلام رسمی نماینده و محدود اختیارات او از انجام دستورات صادر شده افراد حاضر در مقابل خود سر باز زند.
در صورت عدم اعلام کتبی و یا عدم درج مطلبی در قرارداد در رابطه با نمایندگان، توصیه می شود که این موضوع را پیمانکار مکتوب از کارفرما استعلام نماید.
در جهت بررسی ریسک ها و ادعاها، کارفرما با دو موضوع مهم روبروست که در صورت عدم توجه به آن، تبدیل به ریسک پر خطری برای او خواهد شد.
اول، تمرّد پیمانکار از انجام دستورات نمایندگان معرفی نشده کارفرما و تأخیر در عملیات اجرایی و توجیه مناسب پیمانکار در تأخیرات مجاز.
دوم، در صورتی که این نمایندگان با حدود اختیارات خود آشنا نبوده و یا به هر دلیلی از آن حدود تجاوز نمایندو در این حالت در صورت عدم وجود مدرک ثبت شده ای مبنی بر محدوده اختیارات آنها، تمامی ریسک های افزایش زمانی و مالی قرارداد و حتی دوباره کاری در مسیر پروژه، بر دوش کارفرما افتاده و حتی احتمال به خطر افتادن هدف نهایی پروژه که همان بهره برداری از آن است را به همراه خواهد داشت.
در نقطه مقابل، عدم توجه به محدوده اختیارات یا معرفی نماینده برای پیمانکار دو ریسک پرخطر را به همراه دارد.
اول، در صورت انجام دستور کارها و صورتجلسات ابلاغی توصط نمایندگان کارفرما، خارج از حدود اختیارات اعلامی، بر اساس اصل حقوقی اقدام، تمامی تبعات مالی و زمانی بر دوش پیمانکار خواهد بود.
دوم، امکان ثبت ادعا برای پیمانکار بدلیل تبعیت از دستورات و صورتجلسات ابلاغی توسط نمایندگان معرفی نشده از طرف کارفرما، وجود نخواهد داشت.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.