28 – در صورت تمرد پیمانکار از ترک و یا تحویل کارگاه در صورت اعلام ختم یا فسخ قرارداد چه عواقبی برای وی وجود دارد؟
1601 بازدیددر صورت تمرد پیمانکار از ترک و یا تحویل کارگاه در صورت اعلام ختم یا فسخ قرارداد چه عواقبی برای وی وجود دارد؟
یکی از حربه های پیمانکاران در زمان بروز اختلافات با کارفرمایان هنگام بروز ختم و یا فسخ قرارداد فی مابین، عدم ترک پروژه و عدم تحویل زمین کارگاه تا مشخص شدن وضعیت دعوای رخ داده می باشد.
چه بس خطرناک است این حرکت جاهلانه زیرا که همراه با عواقب بسیار خطرناک برای او می باشد که در این پست ویدئویی سعی شده از جوانب مختلف، موضوع را بررسی کنیم.
این مسئله چه در پروژه های دولتی و چه خصوصی بسیار به تکرار رخ داده است و البته اغلب در زمان های انتهایی پروژه و بعد از انجام تعهدات پیمانکاری و یا اعلام خاتمه توسط کارفرما اتفاق می افتد.
به منظور بسط مشکلات محتمل از قوانین مدنی، آیین دادرسی مدنی و مجازات اسلامی به عنوان قوانین بالادستی و از نشریه 4311 به عنوان مقررات پایین دستی استفاده می کنیم و در نهایت در رابطه با جرائم مدنی و کیفری پیمانکار متخلف و ناآگاه به این موضوع صحبت خواهیم کرد.
موضوع: عدم ترک و تحویل زمین کارگاه
داستان
آقای حسنی، مدیر پروژه کارفرما، کارد می زدی خونش در نمیومد. در حالیکه دستش رو محکم روی میز کنفرانس می کوبید، علی نژآد، رئیس کارگاه پیمانکار، رو خطاب قرار داد و گفت:
"آقای عزیز نزدیک سه ماه هست فسخ پیمان به پیمانکار اعلام شده، فصل مشترک تعیین شده و صورت وضعیت قطعی هم با مشاور بسته شده ولی هنوز شما اقدامی به ترک و تحویل پروژه نکرده اید!"
یک لحظه هیاهوی عجیبی در سالن پیچید و آقای حسینی مسئول حقوقی بدنه کارفرما ،آروم دستش را روی دست حسنی گذاشت و با نگاهش او رو دعوت به آرامش کرد.
علی نژاد که سعی می کرد آرامش خودش رو حفظ کنه، با نگاهی جمع حاضر رو برانداز کرد. از یک طرف کاظمی، سرپرست نظارت، با نیشخند ملیحی در حال ور رفتن با برگ های روی میز بود و از طرف دیگر آقای حسینی مثل یک فیلسوف عمیقاً به صورت علی نژاد زل زده بود و منتظر واکنش او بود.
علی نژاد لیوان آب جلویش رو لاجرعه سر کشید و شروع به صحبت کرد:
"آقای مهندس با تمام احترامی که برای شما قائل هستم، ولی هنوز تکلیف ادعاهای قراردادی ما مشخص نشده و همین آقای کاظمی به هر بهانه ای از بستن این موضوع طفره میره."
آقای کاظمی انگار که احضار شده باشه ناخواسته از روی صندلی بلند میشه و میگه:
"آقا این موضوعات چه ربطی به تحویل و ترک زمین داره؟! این موضوعات رو میشه بر اساس ماده 53 قرارداد به هیأت داوری برد. ولی دلیل نمیشه این رو آتو کنید و از تعهدات تصریح شدتون سرباز بزنید!"
آقای حسنی بر خلاف همیشه که قلبش از صحبت های کاظمی به درد میومد و اون رو خروس بی محل می دونست، این بار از صحبت های بجای کاظمی کمی آروم گرفت و نگاهش به سمت حسینی بر گشت تا او هم در رابطه با این موضوع اظهار نظر کنه.
حسینی مردی خوش پوش، اتو کشیده و کمی هم عصا قورت داده است که معمولاً کم صحبت می کنه ولی به موقع و به جا. همیشه در برابر این انتقاد که چرا رفتارش خیلی آروم هست میگه:
"آقا، وکلا بی حساب حرف نمی زنن ولی حساب هر کلمه شون رو دارند."
حسینی در حالیکه داشت با خودکارش بازی می کرد، مثل همیشه با طمأنینه رو به آقای علی نژاد میگه:
"من نه مثل دوستان حرص می خورم و نه واکنش نشون می دهم. فقط فردا یک اظهاریه خدمتتون ارسال می کنم برای ترک زمین پروژه که مثلاً به امانت دست شماست."
وقتی احساس کرد گوشهای علی نژاد تیز شده و آماده شنیدن بقیه ماجراست، ادامه داد:
" بعد از 10 روز هم شکایت تصرف عدوانی رو به دادگاه تحویل می دهم. البته من از اول علاقمند نبودم شما و کارفرماتون توی زحمت بیفتید ولی شما کمی…."
علی نژاد دمغ و با چشمان از حدقه درومده به آقای وکیل نگاه کرد و افسوس خورد چرا به حرف مدیر عامل شرکتش گوش نکرده بود که این جلسه رو حتما با حضور وکیل مجموعه، تشکیل بده.
موضوع: عدم ترک و تحویل زمین کارگاه
یادمان باشد اگر مالی به امانت در اختیار ما قرار گرفته باشد و در اثر حادثه ای خارج از قصور ما اتفاقی برای آن مال بیفتد، ما هیچ گونه ضمانت و مسئولیتی در قبال هزینه این خسارت نخواهیم داشت.
ولی اگر صاحب مال، آن را از ما مطالبه کند و ما از پس دادن مال امانت سر پیچی کنیم، هر اتفاقی برای آن بیفتد، حتی خارج از تقصیر ما، تمام هزینه ها برعهده ما خواهد بود.
بر اساس ماده 616 قانون مدنی:
"امین ضامن تلف و یا هرگونه نقص و عیبی در مال ودیعه خواهد بود، اگر در صورت مطالبه مالک، رد مال ودیعه را انجام ندهد."
موضوع دستور تحویل پروژه و ترک کارگاه نیز مصداق این ماده قانونی است.
سؤال: چه راهکاری برای کارفرما در صورت تمرّد پیمانکار از ترک زمین در هنگام فسخ پیمان وجود دارد؟
جواب: ارسال اظهارنامه جهت تخلیه
بر اساس ماده 171 قانون مدنی:
"اگر امین پس از ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه مالک، از آن رفع تصرف ننماید، متصرف عدوانی محسوب می شود."
بر اساس ماده 690 قانون مجازات اسلامی:
"در پروژه های دولتی این عملکرد، تصرف اراضی دولتی محصوب شده و متصرف به یک ماه تا یکسال حبس محکوم می شود."
بر اساس ماده 310 قانون مدنی:
"علاوه بر الزام امین بر اجرت المثل، او شامل احکام مندرج در این ماده به عنوان غاصب می شود."
سؤال: حال اگر حق و حقوقی برای پیمانکار توسط کارفرما تعیین تکلیف نشده باشد، اولین گزینه برای پیمانکار چه خواهد بود؟
جواب: استفاده از تأمین دلیل
مهمترین و اولین گام، درخواست تأمین دلیل می باشد تا درصورت نیاز به ثبت شکایت، مواردی که ممکن است در زمان بهره برداری، دچار تغییر یا خسارت گردد، توسط یک کارشناس رسمی ثبت گردد.
در گام دوم به پیمانکاران توصیه می شود، در حالت اختلاف بر سر صورت وضعیت قطعی و عدم مشخص شدن صورتجلسه تحویل و یا فصل مشترک و یا قیمت جدید، بعد از تأمین دلیل، موارد با استفاده از ماده 53 بصورت مکتوب درخواست تعیین وضعیت شود و به هیچ عنوان سندی با مضمون اقرارنامه، امضاء نگردد.
بسیار دیده شده است که کارفرمایان به بهانه پرداخت صورت وضعیت قطعی ،اقدام به ثبت اقرارنامه جهت اخذ اقرار مبنی بر عدم وجود ادعا از پیمانکاران می نمایند.
سومین گام پیمانکار در این زمان ثبت اظهارنامه مبنی بر ادعاهای مطرح شده می باشد.
و در گام چهارم، ارجاع موضوع به دادگاه بایستی در دستور کار پیمانکاران قرار گیرد.
اجازه بدید موضوع رو با قوانین بالادستی و حاکم بر قراردادها شروع کنیم.
پیمانکار از زمان تحویل زمین پروژه نقش امین را به عهده دارد پس طبق ماده 616 ، درصورت خواسته مالک مبنی بر عودت مال و تمرد امین در تحویل، ضامن هرگونه آسیب حتی در حالتیکه موضوع خارج از قصور او باشد، خواهد بود و کلیه هزینه ها بر عهده امین می باشد.
این موضوع وقتی قابل اهمیت است که بدانیم در حالت کلی امین عهده دار آسیب هایی که خود مسببش نبوده نیست.
مالک در صورت لستنکاف امین به عودت مال می تواند اظهارنامه برای او بفرستد و بعد از گذشت 10 روز ، امین ،متصرف عدوانی محسوب شده و مالک با ارجاع مسیله به دادگاه می تواند درخواست ورود حاکم را به دعوا داشته باشد.
اگر پروژه دولتی باشد، بر اساس ماده 690 قانون مجازات اسلامی ، حکم تصرف اموال دولتی حبس یک ماه تا یکسال را برای متصرف به همراه خواهد داشت.
حتی مبتنی بر تبصره ذیل ماده 36 این قانون موضوع می تواند در جراید کثیرالانتشار و صدا و سیما هم منعکس گردد.
در سایر پروژه ها امین ، غاصب شناسایی شده و غیر از احکام کیفری که منتظر او است بایستی اجرت المثل این زمان غصب را هم پرداخت کند.
در نقطه مقابل بایستی موارد متناظر با موضوع مطرح شده در شرایط عمومی پیمان که معمولا در بیشتر پروژه ها ملاک عمل خواهد بود را بررسی کنیم.
مبتنی بر بند الف ماده 28، کارفرما در زمان پروژه کارگاه را بدون معارض و بدون عوض به پیمانکار تحویل می دهد و پیمانکار که نقش امین را دارد نمی تواند بدون اجازه او و اخذ دستور کار هیچ گونه ساخت و سازی مازاد بر نقشه های منضم به پبمان انجام دهد
این مورد در "ه" ماده 28 به صراحت بیان شده است.
قطع ارتباط قراردادی پیمانکار و کارفرما به سه صورت انجام می گیرد
یا تحویل موقت و انجام تعهدات پیمانکاری و یا فسخ پیمان به دلیل عدم انجام تعهدات قراردادی پیمانکار و اختیار قطع پیمان از طرف کارفرما و یا خاتمه پیمان به هر دلیلی خارج قصور پیمانکار ،حالت های سه گانه می باشد.
در هر سه حالت و مبتنی بر بند "و" ماده 32 و بند "ح" ماده 47 و بند "و" 48 پیمانکار موظف به برچیدن و تحویل کارگاه در زمان اعلامی در قرارداد یا مهندس مشاور خواهد بود.
یادمان باشد بر اساس بند "د" ماده 53 ، پیمانکار حق ندارد بواسطه بروز اختلافات از تعهدات قراردادی خود سرباز زند.
بنابراین در پاسخ به سوال اصلی باید گفت: در صورت ابلاغ ختم و یا فسخ پیمان و یا تایید تحویل موقت از جانب کارفرما به پبمانکار، بایستی او در زمان تعیین شده توسط مهندس مشاور اقدام به برچیدن تجهیز و تدارکات کارگاهی و تحویل زمین کارگاه به کارفرما و ثبت صورتجلسه مربوطه نماید.
در صورت وجود اختلاف در موارد گفته شده، دلیلی برای عدم ترک زمین و تحویل کارگاه برای پیمانکار ایجاد نخواهد شد.
در صورت استنکاف پیمانکار از ترک زمین تحویلی ، کارفرما اقدام ابلاغ اظهارنامه مربوطه به پیمانکار نموده و پس از گذشت 10 روز ، این عمل عنوان تصرف عدوانی به خود گرفته و قابل طرح در مراجع قضایی توسط کارفرما می باشد.
و اما در صورت عدم آگاهی به این موضوع و یا اصرار پیمانکار بر عدم ترک و تحویل زمین کارگاه سه ریسک مهم برای او جاری خواهد شد.
اول تعهد پیمانکار به پذیرش کلیه آسیب ها در این زمان به پروژه حتی خارج از قصور او، دوم انتظار برای جرایم کیفری صادره از طرف دادگاه و در آخر تعلق اجرت المثل مدت زمان غصب کارگاه .
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.