ید امانی

یَد امانی

ردیف واژگانی: 13

رسته واژگانی: حقوقی

دسته بندی مرتبط دایره المعارف حقوق مهندسی : تعاریف پایه حقوقی

تعریف واژه

هرگاه مال توسط مالک یا قائم مقام قانونی او نزد دیگری به امانت گذاشته شود، با لحاظ اینکه امین در آن دخل و تصرفی نماید و یا فقط از آن محافظت نماید، یَد گیرنده، ید امانی محسوب می‌شود و او درصورت ورود خسارت، ضامن است مگر اینکه ثابت نماید تعدّی و تفریط نکرده است .

بسط و گسترش مفهوم واژه

بر اساس ماده قانون مدنی 612: “امین باید مال ودیعه را به طوری که مالک مقرر نموده، حفظ کند و اگر ترتیبی تعیین نشده باشد آن را به طوری که نسبت به آن مال ‌متعارف است، حفظ کند و الا ضامن است.”

و مبتنی بر ماده 614 قانون مدنی: “امین ضامن تلف یا نقصان مالی که به او سپرده شده است، نمی باشد مگر در صورت تعدی یا تفریط.”

و بر اساس ماده 615 این قانون: “امین در مقام حفظ، مسئول وقایعی نمی باشد که دفع آن از اقتدار او خارج است.”

موارد استفاده در حقوق احداث

در صورتی که کارفرما تجهیزات و ماشین آلات و زمین پروژه ای را در اختیار پیمانکار در محدوده زمانی قرار دهد، تا زمانیکه ادعایی مبنی بر عودت این اموال نداشته باشد، پیمانکار امین بوده و درصورت بروز آسیب به اموال خارج از قصور او، پیمانکار تعهدی به جبران خسارت نخواهد داشت.