تحلیل پوششی داده ها Data envelopment analysis

تحلیل پوششی داده ها Data envelopment analysis

ردیف واژگانی: 1715

رسته واژگانی: مدیریتی

دسته بندی مرتبط : دانشنامه جامع مدیریت 

تعریف در حد یک جمله :

تجزیه و تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک روش ناپارامتریک در تحقیقات عملیات و اقتصاد است که برای اندازه گیری تجربی کارایی تولیدی واحدهای تصمیم گیری (DMUs) استفاده می شود.

تشریح :

DEA یک تکنیک مبتنی بر برنامه نویسی خطی برای اندازه گیری کارایی نسبی مجموعه ای از موجودیت های قابل مقایسه است که واحدهای تصمیم گیری (DMUs) نامیده می شوند که ورودی های متعدد را به خروجی های متعدد تبدیل می کنند.
انعطاف‌پذیری و توانایی آن در مدیریت ورودی‌ها و خروجی‌های متعدد، آن را در زمینه‌های مختلف، از تجارت و اقتصاد گرفته تا سیاست‌های عمومی و مطالعات زیست‌محیطی ارزشمند می‌سازد. در حالی که محدودیت هایی دارد، تحقیقات در حال انجام به گسترش قابلیت ها و کاربردهای آن ادامه می دهد.
انواع مدل های DEA:
الف) مدل CCR (چارنز، کوپر، رودز): بازده ثابت به مقیاس را فرض می کند.
ب) مدل BCC (بانکر، چارنز، کوپر): بازده متغیر به مقیاس را فرض می کند.
ج) مدل افزودنی: جهت گیری ورودی و خروجی را ترکیب می کند.
د) مدل ضربی: از یک فرم خطی لگ تابع تولید استفاده می کند.

کاربرد :

می تواند چندین ورودی و خروجی را بدون نیاز به داده های قیمت مدیریت کند.
نیازی به مشخصات فرم عملکردی مربوط به ورودی ها به خروجی ها ندارد.
DMU ها مستقیماً با همتا یا ترکیبی از همتایان مقایسه می شوند.
منابع ناکارآمدی را شناسایی می کند و اهدافی را برای بهبود ارائه می کند.

پیشگامان و نظریه پردازان :

Abraham Charnes (1917-1992)
William W. Cooper (1914-2012)
Edwardo Rhodes

منابع :

“Data Envelopment Analysis: A Handbook of Models and Methods” / Joe Zhu (2015)
“Introduction to Data Envelopment Analysis and Its Uses: With DEA-Solver Software and References” / William W. Cooper, Lawrence M. Seiford, and Kaoru Tone (2006)