53 – پروسه تغییرات و ادعاها و تمدید زمانی در قرارداد های EPC (قسمت دوم)

در این قسمت به آنالیز ماده 64 می پردازیم:

بخش اول: مواردی که تاثیر افزایشی بر مدت اولیه پیمان خواهند داشت.

طبق بند 1 ماده 64 تمدید مدت پیمان، تمام زمان ها و مدت های پیش بینی شده برای شروع و خاتمه و مقاطع اصلی کارها، تنها در صورت وقوع هر یک از شرایط زیر می توانند افزایش یابند.

آیا هر دستور تغییر افزایش کار، به همان میزان مالی، منجر به افزایش زمان پیمان نیز خواهد شد؟

1. صدور دستور تغییر کار: به شرط آنکه منجر به افزایش پیمان شود، نکته حایز اهمیت، امکان ابلاغ دستور به تغییر کار بدون تاثیر در افزایش مدت پیمان می باشد پس بایستی این دستور کار در برنامه زمان بندی تفصیلی منعکس شود و در صورت وقوع تاثیر افزایشی ، ادعای تمدید پیمان صحیح خواهد بود.

آیا عدم انجام تعهدات کارفرمایی می تواند مورد ادعای زمانی پیمانکار و یا تمدید مدت پیمان به همان زمان تاخیر داده شده، قرار گیرد؟

2.عدم انجام برخی از تعهدات کارفرما با رعایت و ملاحظات پیش بینی شده در آن ، که مانع از انجام به موقع کارهای موضوع پیمان و یا بخش های از آن شود.

یک نکته مخوف در قراردادهای EPC وجود دارد که بایستی به آن توجه ویژه کرد، اگر پیش نیاز انجام فعالیتی توسط پیمانکار، انجام تعهدی توسط کارفرما باشد و آن فعالیت دارای زمان شناوری باشد یعنی بدون اینکه کل زمان پروژه به تاخیر بیفتد برای آن فعالیت امکان به تاخیر افتادن باشد، کارفرما خود را مجاز می داند که تعهدات خود مرتبط با این فعالیت را به تاخیر انداخته و در واقع خود را مالک زمان شناوری فعالیت ها می داند.

در قراردادهای EPC، چه هنگام تغییر قوانین منجر به امکان تمدید زمانی پیمان می شود؟

3.بروز شرایط قهری

تغییر قوانین و مقررات، که بطور مستقیم باعث تأخیر در انجام بخش هایی از کار شود.

قابل ذکر است قوانین نسبت به زمان عقد قرارداد ملاک عمل است، حال بواسطه تغییر همان قوانین اگر باعث صعوبت در کار شود و این موضوع نیاز به افزایش زمان داشته باشد بحث تمدید زمان قراردادی قابل بررسی خواهد بود(مانند بحث گمرکی  ، قوانین شهرداری و …)

آیا در قراردادهای EPC، برای بروز شرایط جوی اشتثنایی که منجر به ادعای افزایش زمانی پروژه می شود، ملاکی وجود دارد؟

4.بروز شرایط جوی استثنایی: بر خلاف نشریه 4311 که ملاک استثنایی بودن را شرایط جوی بیست ساله ذکر کرده است ، در نشریه 5490 هیچ ملاک تشخیصی را اعلام ننموده است پس تنها می توان به عرف منطقه اجرای پروژه استناد کرد.

در صورت وجود پیمانکار دیگر در محدوده قراردادی، آیا پیمانکار اصلی می تواند ادعایی مبنی بر افزایش زمان پروژه را داشته باشد؟

5.تصمیم کارفرما مبنی بر به کارگیری پیمانکاران دیگر در محدوده کار پیمانکار، توجه به قوانین زمان امضای قرارداد بسیار مهم است که دو حالت زیر اتفاق پیش می آید:

الف: در زمان عقد قرارداد وجود سایر پیمانکاران به پیمانکار طرف قرارداد اعلام شده باشد، در این حالت دیگر هیچ توجیهی برای پیمانکار باقی نمیگذارد و او نمی تواند مطالبه ای بابت هزینه صعوبت ومطالبه مالی و زمانی از کارفرما داشته باشد.

ب:در زمان عقد قرارداد وجود سایر پیمانکاران به پیمانکار طرف قرارداد اعلام نشده باشد، دراین مورد حتما باید کارفرما، پیمانکار جدید را به پیمانکار قبلی معرفی کند و هزینه های احتمالی و افزایش مدت پیمان ناشی از تداخل کاری با پیمانکار جدید قابل مطالبه برای پیمانکار دیگر می باشد. و برای این مطالبه بایستی توافق بر سر هزینه و پرداخت مازاد بین طرفین انجام شود.

6.تعلیق مدت پیمان

افزایش مدت پیمان و یا تمدید قرارداد در پیمان های EPC شامل چه مواردی می باشد؟

7.وقوع سایر عوامل و شرایط غیر قابل پیش بینی که ناشی از قصور پیمانکار نبوده و باعث تأخیر در اجرای کار شود.

ابلاغ تمدید مدت پیمان در قراردادهای EPC شامل چه مراحلی می باشد؟

 ابلاغ تمدید مدت پیمان در سه مرحله زیر انجام می پذیرد:

1. پیمانکار در خواست تمدید مدت پیمان را به همراه اسناد و مدارک مثبته را به کارفرما تسلیم میکند.
2. پس از بررسی کارفرما و توافق دو طرف، مدت تمدید مشخص و ملاک عمل قرار گیرد .
3. به تناسب زمان تایید شده، برنامه های زمانی کارهای باقیمانده ، بوسیله پیمانکار اصلاح شده و مجموعه مدارک، ضمیمه پیمان گردد.(اصلاح برنامه زمانبندی)

بخش دوم: مواردی که تاثیر کاهشی بر مدت اولیه پیمان خواهند داشت.

طبق بند 2 ماده 64، کاهش مدت پیمان، تمام زمان ها و مدت های پیش بینی شده در پیمان، در شرایط زیر کاهش میابند:

آیا هر دستور تغییر کاهش کار، به همان میزان مالی، منجر به کاهش زمان پیمان نیز خواهد شد؟

1. صدور دستور تغییر کار، به شرط آنکه منجر به کاهش زمانی مدت پیمان شود.
2. دستور به تسریع عملیات: کارفرما میتواند اتمام زودتر از برنامه زمانی پیمان را با در نظر گرفتن امکانات و تواناییهای پیمانکار، درخواست کند(تسریع). در اینصورت، پیمانکار با بررسی شرایط مورد نظر کارفرما و با استفاده از قیمت های پیمان، سایر اسناد و مدارک لازم را تنظیم نموده، پیشنهاد خود را مبنی بر اضافه مبلغ احتمالی و امکانات مورد درخواست،به کارفرما تسلیم میکند.

پروسه ابلاغ دستور به تسریع تعهدات اجرایی به پیمانکار در قراردادهای EPC چگونه است؟

طبق بند  2-3 ماده 64، پس از توافق کارفرما و پیمانکار دایر بر کاهش مدت پیمان ، تاریخ جدید بعنوان تاریخ اتمام پیمان تعیین می شود.

پیمانکار باید برنامه زمانی اجرای کارهای موضوع پیمان را، به تناسب شرایط و تاریخ جدید اتمام پیمان ، مورد تجدید نظر قرار داده ، برای بررسی مشاور کارفرما و تأیید او، تسلیم کند.

برنامه زمانی جدید پس از تصویب کارفرما، به پیمانکار ابلاغ می شود و از آن پس ، سایر مفاد پیمان در مورد اتمام به هنگام ، بر مبنای تاریخ جدید نافذ خواهد بود.

در صورتیکه پیمانکار نتواند به تسریع وعده داده شده عمل کند یا زمان اولیه قرارداد را به میزان مورد نظر کاهش دهد، چه جرایمی برای او در نظر گرفته می شود؟

در صورت عدم تحقق کاهش مدت پیمان ، در پایان مدت توافق شده ، اضافه مبلغ توافق شده پیمان  به تناسب مدت کاهش نیافته، کاهش میابد و پیمانکار از این بابت مشمول خسارت تأخیر نمی شود.

مثال: قراردادی با مبلغ 24اولیه پیمان میلیارد تومان و مدت اولیه پیمان 12 ماه برقرار است، کارفرما از پیمانکار درخواست میکند که پروژه را در مدت 10 ماه به اتمام برساند(مدت پیمان) که با توافق فی مابین پیمانکار درخواست میکند که به غیر از 24 میلیارد تومان مبلغ 6 میلیارد بابت هزینه تسریع به آن اضافه شود، در مجموعع مبلغ پیمان 30 میلیارد می شود،حال مدت پیمان به جای 10 ماه به 11 ماه به طول بی انجامد، بابت تأخیر انجام شده نسبت به زمان توافق شده جریمه ای تعلق نمی گیرد و هزینه تسریع شامل مبلغ اولیه پیمان بعلاوه 2/1 هزینه اعلام شده مازاد می شود که درمجموع دریافتی پیمانکاربرابر با مبلغ 27 میلیارد خواهد شد.