اجاره

اجاره

ردیف واژگانی: 280

رسته واژگانی: حقوقی

دسته بندی مرتبط دایره المعارف حقوق مهندسی: اقسام عقود و معاملات

تعریف واژه

بر اساس ماده 466 قانون مدنی، اجاره عقدی است که به موجب آن مستأجر مالک منافع عین مستأجره می شود. اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستأجر و مورد ‌اجاره را عین مستاجره گویند.

بسط و گسترش مفهوم واژه 

در اجاره اشیاء، مدت اجاره باید معین شود و الا اجاره باطل است (ماده 468 قانون مدنی). لازم نیست که موجر مالک عین مستاجره باشد ولی باید مالک منافع آن باشد (ماده 473 قانون مدنی). مستاجر می تواند عین مستاجره را به دیگری اجاره بدهد مگر اینکه در عقد اجاره خلاف آن شرط شده باشد (ماده 474 قانون مدنی). تعمیرات و کلیه مخارجی که در عین مستاجره برای امکان انتفاع از آن لازم است، به عهده مالک است مگر آنکه شرط خلاف شده یا‌ عرف بلد بر خلاف آن جاری باشد و همچنین است آلات و ادواتی که برای امکان انتفاع از عین مستاجره لازم می باشد (ماده 86 قانون مدنی).

مستاجر باید:
اولاً- در استعمال عین مستاجره به نحو متعارف رفتار کرده و تعدی یا تفریط نکند.
ثانیاً- عین مستاجره برای همان مصرفی که در اجاره مقرر شده و در صورت عدم تعیین در منافع مقصوده که از اوضاع و احوال استنباط میشود ‌استعمال نماید.
ثالثاً- مال‌الاجاره را در مواعدی که بین طرفین مقرر است تأدیه کند و در صورت عدم تعیین موعد نقداً باید بپردازد (ماده 490 قانون مدنی). مستأجر نسبت به عین مستاجره ضامن نیست به این معنی که اگر عین مستاجره بدون تفریط یا تعدی او کلاً یا بعضاً تلف شود، مسئول نخواهد بود ولی اگر مستأجر تفریط یا تعدی نماید، ضامن است اگر چه نقص در ‌نتیجه تفریط یا تعدی حاصل نشده باشد (ماده 493 قانون مدنی) اگر مستأجر در عین مستاجره بدون إذن موجر تعمیراتی نماید، حق مطالبه قیمت آن را نخواهد داشت (ماده 502 قانون مدنی).

موارد استفاده در حقوق احداث

سپردن زمین و یا ماشین آلات و تجهیزات به پیمانکار در ازای دریافت هزینه برای انجام عملیات مشخصی که در اسناد پیمان به آن اشاره شده است از مصادیق اجاره در قراردادهای احداث می باشد. البته می توان هزینه آن را به حساب بدهکاری پیمانکار منظور کرد و در مرحله تسویه حساب و یا پرداخت صورت وضعیت ها از مبلغ قابل وصول کسر گردد و یا پیمانکار در زمان پیشنهاد قیمت این مبالغ را در قیمت اعلامی لحاظ کند.