طوفان فکری Brainstorming

طوفان فکری Brainstorming

ردیف واژگانی: 929

رسته واژگانی: مدیریتی

دسته بندی مرتبط : دانشنامه جامع مدیریت 

تعریف در حد یک جمله :

 این تکنیک به شما کمک می‌کند تا با کنار گذاشتن محدودیت‌ها و قضاوت‌ها، به راه‌حل‌های جدید و نوآورانه برای مسائل مختلف دست پیدا کنید.

تشریح :

مراحل طوفان فکری:
موضوع را مشخص کنید: اولین قدم در طوفان فکری، تعریف دقیق و شفاف مسئله یا موضوعی است که می‌خواهید برای آن ایده‌پردازی کنید. هرچه موضوع به طور دقیق‌تر مشخص شده باشد، ایده‌پردازی بهینه‌تر خواهد بود.
گروه را تشکیل دهید: برای طوفان فکری به یک گروه 5 تا 12 نفره نیاز دارید. افراد حاضر در گروه باید از تنوع فکری و تجربیات مختلف برخوردار باشند تا بتوانید از زوایای مختلف به مسئله نگاه کنید.
محیط مناسب را فراهم کنید: مکانی آرام و بدون مزاحمت را برای طوفان فکری انتخاب کنید. در این مکان باید تخته وایت‌برد یا کاغذ دیواری بزرگ و همچنین ماژیک یا مداد رنگی وجود داشته باشد.
قوانین را مشخص کنید: قبل از شروع طوفان فکری، قوانین آن را به طور واضح برای همه ی افراد حاضر در گروه شرح دهید. این قوانین شامل موارد زیر است:
هیچ ایده ای غلط یا غیرممکن نیست: در طوفان فکری، هیچ ایده ای نباید مورد انتقاد یا تمسخر قرار بگیرد. تمام ایده ها، حتی ایده های عجیب و غریب، باید با آغوش باز پذیرفته شوند.
کمیت بر کیفیت اولویت دارد: در این مرحله، مهم نیست که ایده ها چقدر کامل یا عملی هستند. هدف اصلی، تولید هر چه بیشتر ایده در کوتاه ترین زمان ممکن است.
به صحبت های دیگران گوش کنید: در حین طوفان فکری، به صحبت های دیگران با دقت گوش کنید و از ایده های آنها برای تکمیل یا ارتقای ایده های خود استفاده کنید.
از قضاوت و نقد خودداری کنید: در این مرحله، وظیفه ی شما فقط تولید ایده است. از قضاوت و نقد ایده های خود یا دیگران خودداری کنید.
ایده ها را ثبت کنید: تمام ایده هایی که در طول طوفان فکری مطرح می شوند را به طور واضح و خوانا بر روی تخته وایت‌برد یا کاغذ دیواری ثبت کنید.
ارزیابی و انتخاب ایده ها: پس از اتمام طوفان فکری، زمانی را به ارزیابی و انتخاب ایده های برتر اختصاص دهید. برای این کار می توانید از معیارهای مختلفی مانند خلاقیت، عملی بودن، قابلیت اجرا و تناسب با هدف استفاده کنید.

کاربرد :

ایجاد انگیزه و خلاقیت در افراد: طوفان فکری می تواند به افراد کمک کند تا از قید و بند تفکر سنتی رها شوند و به ایده های جدید و خلاقانه ای دست پیدا کنند.
بهبود کار تیمی: طوفان فکری می تواند به افراد کمک کند تا با یکدیگر همکاری کنند و ایده های خود را به اشتراک بگذارند.
حل تعارضات: طوفان فکری می تواند به افراد کمک کند تا راه حل های مشترکی برای حل تعارضات پیدا کنند.
ایجاد اجماع: طوفان فکری می تواند به افراد کمک کند تا به یک نظر واحد در مورد یک موضوع خاص برسند.

پیشگامان و نظریه پردازان :

اولاف راپ: راپ، یک روانشناس آمریکایی، در دهه 1920 میلادی مفهوم “تفکر گروهی” را معرفی کرد که به عنوان پیشگام طوفان فکری شناخته می‌شود. او معتقد بود که با استفاده از تفکر گروهی، می‌توان به راه‌حل‌های خلاقانه‌تر و بهتری برای مسائل دست پیدا کرد.
فردریک الکس نبراسکا: نبراسکا، یک مهندس و مدیر آمریکایی، در دهه 1940 میلادی از تکنیکی به نام “جلسات ایده پردازی” استفاده می‌کرد که شباهت زیادی به طوفان فکری امروزی داشت. او معتقد بود که با به کارگیری این تکنیک، می‌توان به ایده‌های جدید و نوآورانه‌ای برای حل مشکلات فنی دست پیدا کرد.
الکس اس. آزبورن: آزبورن، یک مدیر تبلیغات آمریکایی، در دهه 1950 میلادی تکنیک طوفان فکری را به طور کامل توسعه و ترویج داد. او کتابی با عنوان “اعمال خلاقیت” (به انگلیسی: Applied Imagination) منتشر کرد که در آن اصول و قواعد طوفان فکری را به طور مفصل شرح داد.
رابرت پی. گوردون: گوردون، یک دانشمند آمریکایی، در دهه 1960 میلادی تحقیقات گسترده‌ای در زمینه طوفان فکری انجام داد و به ترویج و توسعه این تکنیک در سطح جهانی کمک کرد. او کتابی با عنوان “طوفان فکری: راهی برای حل خلاقانه مشکلات” (به انگلیسی: Brainstorming: How to Use It to Solve Problems Creatively) منتشر کرد که به عنوان یکی از منابع اصلی در زمینه طوفان فکری شناخته می‌شود.

منابع : 

اعمال خلاقیت (به انگلیسی: Applied Imagination) اثر الکس اس. آزبورن: این کتاب به عنوان کتاب مقدس طوفان فکری شناخته می‌شود و اصول و قواعد این تکنیک را به طور مفصل شرح می‌دهد. آزبورن در این کتاب، مراحل طوفان فکری، قوانین آن و تکنیک‌هایی برای تحریک خلاقیت را ارائه می‌دهد.

طوفان فکری: راهی برای حل خلاقانه مشکلات (به انگلیسی: Brainstorming: How to Use It to Solve Problems Creatively) اثر رابرت پی. گوردون: این کتاب یکی از منابع اصلی در زمینه طوفان فکری است و تحقیقات گسترده‌ای را که گوردون در این زمینه انجام داده است، به خواننده ارائه می‌دهد. گوردون در این کتاب، به بررسی مزایا و معایب طوفان فکری، عوامل مؤثر بر موفقیت آن و کاربردهای آن در زمینه‌های مختلف می‌پردازد.

هنر خلاق فکر کردن (به انگلیسی: The Art of Creative Thinking) اثر رودلف فن رون: این کتاب به ماهیت خلاقیت و نحوه پرورش آن می‌پردازد. فن رون در این کتاب، تمرین‌ها و تکنیک‌هایی را برای تقویت تفکر خلاق و حل مسئله به صورت خلاقانه ارائه می‌دهد.

طوفان فکری بصری (به انگلیسی: Visual Brainstorming) اثر میشائیل مایکلز: این کتاب بر استفاده از تصاویر و نمودارها در طوفان فکری تأکید دارد. مایکلز در این کتاب، تکنیک‌هایی را برای استفاده از تصاویر برای تحریک خلاقیت، ثبت ایده‌ها و برقراری ارتباط بین افراد ارائه می‌دهد.

ایده‌یابی: راهنمای جامع برای یافتن ایده‌های جدید (به انگلیسی: Ideation: A Comprehensive Guide to Generating New Ideas) اثر تام کلی و دیوید کلی: این کتاب راهنمای عملی برای ایده‌پردازی خلاقانه در هر زمینه ای است. کلی و کلی در این کتاب، مراحل ایده‌پردازی، تکنیک‌های مختلف ایده‌پردازی و ابزارهایی برای ارزیابی و انتخاب ایده‌ها را ارائه می‌دهند.