مضاربه

مُضاربه

ردیف واژگانی: 282

رسته واژگانی:حقوقی

دسته بندی مرتبط دایره المعارف حقوق مهندسی: اقسام عقود و معاملات

تعریف واژه

بر اساس ماده 546 قانون مدنی، مضاربه عقدی است که به موجب آن شخصی سرمایه می دهد با قید اینکه طرف دیگر با آن تجارت کرده و در سود آن شریک ‌باشند. صاحب سرمایه، مالک و عامل، مُضارب نامیده می شود.

بسط و گسترش مفهوم واژه 

سرمایه باید وجه نقد باشد (ماده 547 قانون مدنی). سهم و آورده هریک از طرفین و میزان برداشت از منافع هر یک از طرفین باید مشخص گردد (مواد 548 و 549 قانون مدنی). مُضارب در حکم امین است و ضامن مال مُضاربه نمی شود مگر در صورت تفریط یا تعدی. بنابراین مضارب تنها در سود شریک خواهد بود و نه در ضرر (ماده 556 قانون مدنی). اگر شرط شود که مُضارب ضامن سرمایه خواهد بود و یا خسارات حاصله از تجارت متوجه مالک نخواهد شد، عقد باطل است مگر اینکه به طور لزوم شرط شده باشد که مُضارب از مال خود به مقدار خسارت یا تلف مجاناً به مالک تملیک کند (ماده 558 قانون مدنی). هر گاه در مضاربه برای تجارت مدت معین شده باشد، تعیین مدت موجب لزوم عقد نمی شود لیکن پس از انقضاء مدت، مُضارب‌ نمی تواند معامله بکند مگر با اجازه جدید مالک (ماده 552 قانون مدنی). در صورتی که مُضاربه مطلق باشد یعنی تجارت خاصی شرط نشده باشد، عامل می تواند هر قِسم تجارتی را که صلاح بداند بنماید ولی ‌در طرز تجارت باید متعارف را رعایت کند (ماده 553 قانون مدنی).

برگشت به اولین صفحه