کارت امتیازی متوازن Balanced Score card(BSC)

کارت امتیازی متوازن Balanced Score card(BSC)

ردیف واژگانی: 982

رسته واژگانی: مدیریتی

دسته بندی مرتبط : دانشنامه جامع مدیریت 

تعریف در حد یک جمله :

در مدیریت، BSC مخفف کارت امتیازی متوازن (Balanced Score card) است. این یک ابزار مدیریتی است که برای ارزیابی عملکرد سازمان و اجرای استراتژی استفاده می‌شود.

تشریح :

1. مالی:
این حوزه بر معیارهای مالی مانند سودآوری، سهم بازار و بازده سرمایه تمرکز دارد.

2. مشتری:
این حوزه بر رضایت مشتری، وفاداری مشتری و رشد سهم بازار تمرکز دارد.

3. فرآیندهای داخلی:
این حوزه بر کارایی فرآیندهای داخلی، کیفیت محصولات و خدمات و نوآوری تمرکز دارد.

4. یادگیری و رشد:
این حوزه بر مهارت‌ها و دانش کارکنان، فرهنگ سازمانی و قابلیت‌های سازمانی تمرکز دارد.

BSC با استفاده از معیارها و اهداف در هر یک از این چهار حوزه، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا یک تصویر کلی از عملکرد خود به دست آورند و پیشرفت خود را به سمت اهداف استراتژیک خود رصد کنند.

مراحل پیاده‌سازی BSC:

1. تعریف چشم‌انداز و رسالت:
اولین قدم در پیاده‌سازی BSC، تعریف چشم‌انداز و رسالت سازمان است.

2. تعیین استراتژی:
گام بعدی، تعیین استراتژی سازمان برای رسیدن به چشم‌انداز و رسالت آن است.

3. انتخاب معیارها:
در این مرحله، معیارهایی برای اندازه‌گیری عملکرد در هر یک از چهار حوزه BSC انتخاب می‌شود.

4. تعیین اهداف:
برای هر یک از معیارهای انتخاب‌شده، اهداف تعیین می‌شود.

5. تدوین برنامه‌های عملیاتی:
برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده، برنامه‌های عملیاتی تدوین می‌شود.

6. پیاده‌سازی و اجرا:
برنامه‌های عملیاتی اجرا می‌شوند و پیشرفت به طور مرتب رصد و ارزیابی می‌شود.

7. بازبینی و به‌روزرسانی:
BSC باید به طور مرتب بازبینی و به‌روزرسانی شود تا با تغییرات در محیط داخلی و خارجی سازمان سازگار باشد.

BSC یک ابزار قدرتمند است که می‌تواند به سازمان‌ها در بهبود عملکرد و رسیدن به اهداف استراتژیک خود کمک کند. با این حال، موفقیت در پیاده‌سازی BSC به تعهد مدیریت ارشد، مشارکت کارکنان و پیاده‌سازی صحیح بستگی دارد. نظریه پردازان BSC، بر اهمیت استفاده از BSC به عنوان یک ابزار استراتژیک تأکید می‌کنند. آنها معتقدند که BSC باید برای ترجمه استراتژی به عمل، ایجاد انگیزه در کارکنان و اندازه‌گیری و پیگیری عملکرد استفاده شود.

برخی از نظریه‌های کلیدی BSC عبارتند از:

نیاز به استفاده از معیارهای غیرمالی: علاوه بر معیارهای مالی، BSC از معیارهای مربوط به مشتری، فرآیندهای داخلی و یادگیری و رشد نیز استفاده می‌کند.
اهمیت ارتباطات: BSC به عنوان یک ابزار ارتباطی برای ایجاد یک زبان مشترک بین سطوح مختلف مدیریت و کارکنان عمل می‌کند.
تمرکز بر آینده: BSC بر اهداف بلندمدت و استراتژی سازمان تمرکز دارد.
نیاز به مشارکت ذی‌نفعان: BSC باید با مشارکت ذینفعان کلیدی، مانند کارکنان، مشتریان و تامین‌کنندگان توسعه داده شود.

کاربرد :

1. اندازه‌گیری و پیگیری عملکرد:

BSC به سازمان‌ها کمک می‌کند تا عملکرد خود را در چهار حوزه کلیدی (مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و یادگیری و رشد) اندازه‌گیری و پیگیری کنند.
این امر به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و زمینه‌های نیاز به بهبود را مشخص کنند.
2. اجرای استراتژی:

BSC به سازمان‌ها کمک می‌کند تا استراتژی خود را به اهداف و معیارهای قابل اندازه‌گیری تبدیل کنند.
این امر به تمرکز سازمان بر اهداف استراتژیک و ایجاد برنامه‌های عملیاتی برای رسیدن به آنها کمک می‌کند.
3. ارتباطات سازمانی:

BSC به ایجاد یک زبان مشترک بین سطوح مختلف مدیریت و کارکنان کمک می‌کند.
این امر به بهبود ارتباطات و هماهنگی در سراسر سازمان کمک می‌کند.
4. تمرکز بر مشتری:

BSC به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بر مشتری و نیازهای او تمرکز کنند.
این امر به افزایش رضایت مشتری، وفاداری مشتری و رشد سهم بازار کمک می‌کند.
5. ایجاد فرهنگ نوآوری:

BSC به ایجاد یک فرهنگ نوآوری در سازمان کمک می‌کند.
این امر به افزایش خلاقیت، حل مسئله و انطباق با تغییرات کمک می‌کند.
6. مدیریت عملکرد:

BSC می‌تواند به عنوان ابزاری برای مدیریت عملکرد کارکنان استفاده شود.
با استفاده از BSC، اهداف عملکردی برای کارکنان تعیین می‌شود و عملکرد آنها به طور مرتب رصد و ارزیابی می‌شود.
7.  ارزیابی ریسک:

BSC می‌تواند به عنوان ابزاری برای ارزیابی ریسک استفاده شود.
با استفاده از BSC، ریسک‌هایی که می‌توانند بر اهداف استراتژیک سازمان تأثیر بگذارند، شناسایی و اقدامات لازم برای کاهش این ریسک‌ها انجام می‌شود.
8.  مدیریت ذی‌نفعان:

BSC می‌تواند به عنوان ابزاری برای مدیریت ذی‌نفعان استفاده شود.
با استفاده از BSC، انتظارات ذی‌نفعان از سازمان مشخص می‌شود و اطلاعات لازم در مورد عملکرد سازمان به آنها ارائه می‌شود.
در کنار موارد ذکر شده، BSC می‌تواند در زمینه‌های دیگری نیز کاربرد داشته باشد مانند:

مدیریت پروژه
مدیریت زنجیره تامین
مدیریت کیفیت
مدیریت فناوری اطلاعات

پیشگامان و نظریه پردازان : 

توسط رابرت کاپلان و دیوید نورتون در اوایل دهه 1990 معرفی شد.

کاپلان و نورتون به عنوان پیشگامان اصلی BSC شناخته می‌شوند. آنها در کتاب خود با عنوان “کارت امتیازی متوازن: ترجمه استراتژی به عمل”، BSC را به عنوان ابزاری برای غلبه بر محدودیت‌های اتکای صرف به معیارهای مالی معرفی کردند.

علاوه بر کاپلان و نورتون، افراد دیگری نیز در توسعه و ترویج BSC نقش داشته‌اند، از جمله:

نیریت کافمن: کافمن در توسعه چارچوب BSC و معیارهای آن نقش داشته است.
دیوید پوتز: پوتز در کاربرد BSC در بخش‌های مختلف، از جمله بخش دولتی و سازمان‌های غیرانتفاعی پیشگام بوده است.
جک کاپلان: جک کاپلان، پسر رابرت کاپلان، در توسعه ابزارها و نرم‌افزارهای BSC نقش داشته است.
رابرت نیل: نیل در کاربرد BSC در بخش‌های مختلف، از جمله بخش مراقبت‌های بهداشتی و موسسات آموزشی پیشگام بوده است.

منابع : 

کارت امتیازی متوازن: ترجمه استراتژی به عمل اثر رابرت اس. کاپلان و دیوید پ. نورتون: این کتاب که به عنوان کتاب مرجع BSC شناخته می‌شود، به طور کامل به تئوری و کاربرد BSC می‌پردازد. این کتاب برای مدیران و کارکنانی که به دنبال درک عمیق BSC و نحوه پیاده‌سازی آن در سازمان خود هستند، بسیار مناسب است.

پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن (BSC) در مدیریت پروژه اثر جسیکا کایز، نیره افتخار و سیامک حاجی‌یخچالی: این کتاب به طور خاص بر کاربرد BSC در مدیریت پروژه تمرکز دارد. این کتاب برای مدیران پروژه و کارکنانی که به دنبال استفاده از BSC برای بهبود عملکرد پروژه‌های خود هستند، بسیار مفید است.

مدیریت استراتژیک با استفاده از کارت امتیازی متوازن اثر احسان افسری و مهرداد کلانتری: این کتاب به رابطه بین BSC و مدیریت استراتژیک می‌پردازد. این کتاب برای مدیران و کارکنانی که به دنبال استفاده از BSC برای اجرای استراتژی سازمان خود هستند، مناسب است.

کارت امتیازی متوازن و مدیریت عملکرد اثر مهدی فیض‌آبادی: این کتاب به کاربرد BSC در مدیریت عملکرد می‌پردازد. این کتاب برای مدیران و کارکنانی که به دنبال استفاده از BSC برای بهبود عملکرد کارکنان خود هستند، مفید است.

کارت امتیازی متوازن در سازمان‌های دولتی اثر محمدجواد طاهری: این کتاب به طور خاص بر کاربرد BSC در سازمان‌های دولتی تمرکز دارد. این کتاب برای مدیران و کارکنان سازمان‌های دولتی که به دنبال استفاده از BSC برای بهبود عملکرد سازمان خود هستند، مناسب است.