47 – تحویل موقت قراردادهای EPC (قسمت اول)

در قراردادهای EPC صنعتی، ساختارهای کنترلی قبل از تحویل موقت به منظور اطمینان از عملکرد صحیح قسمت های مختلف پروژه بصورت منفردا و یکپارچه  در نظر گرفته شده است. تعاریف مربوط به این ساختارها را مرور می کنیم:

1. پیش راه اندازی Precommissioning: مبتنی بر بند 31 ماده 1، به تمام عملیات پس از تکمیل ساختمان و نصب از قبیل انجام آزمایشات و بازرسی ها و هرنوع کارتکمیلی دیگر گفته می شود به نحوی که کار موضوع پیمانی را آماده راه اندازی سازد.
2. تکمیلی مکانیکی Mechanical Completion: بر اساس بند 32 ماده 1، به معنای اتمام عملیات ساختمان و نصب و پیش راه اندازی به نحوی که کار آماده راه اندازی میشود.
3. راه اندازی Commissioning: منطبق بر بند 33 ماده 1، به معنای انجام کارهای لازم برای قرار دادن موضوع پیمان در شرایط عملیاتی پس از تکمیل مکانیکی .
4. آزمایش عملکردی Performance Test : مجموعه آزمایشها و رسیدگی های است که بر اساس ماده 59 ، به منظور حصول اطمینان از دست یابی به شرایط تضمین شده عملکردی و میزان مصارف، طبق پیوست 9، پس از مرحله راه اندازی صورت می گیرد.

برای فهم صحیح و تفکیک این موضوعات، به زبانی ساده باید گفت که هر گونه آزمایش و یا بازرسی که نشان دهنده عملکرد صحیح عملیات انجام شده است را Precommissioning می گوییم یعنی به تحویل گیرنده ثابت می شود آن عملیات که شامل نصب و اجرای قطعه، مصالح، تجهیزات و یا تاسیساتی است منطبق بر استاندارد مربوطه صورت گرفته است یا خیر.

در ساختار تکمیل مکانیکی و یا Mechanical Completion ، بررسی می گردد کلیه عملیات بر اساس چک لیست مشخص شده به طور کامل انجام شده و پروسه اجرایی از بعد فیزیکی مورد تایید است.

در مرحله commissioning بررسی می گردد کلیه تجهیزات و قطعات نصب شده بصورت یکپارچه با یکدیگر کار می کنند و محصول مورد نظر را به عنوان خروجی تولید می کنند یا خیر.

و اما مهمترین مرحله در تایید Performance Test ، تایید مشخصات فنی محصول خروجی با مشخصات فنی مورد درخواست کارفرما خواهد بود.

بطور مثال هدف یک پروژه احداث کارخانه سیمان می باشد بنابراین کارفرما از پیمانکار خواسته که سیمان با تیپ بندی خاصی و اجزای شیمیایی در یک دامنه مشخص تولید کند بنابراین در آزمایش های عملکردی، سیمان تولیدی مورد آزمایش قرار می گیرد که آیا اجزای شیمیایی و مشخصات فیزیکی محصول تولیدی در محدوده و دامنه تعریف شده قرار دارد یا خیر.

موضوع: تحویل پیمان در قراردادهای EPC

در پروژه های صنعتی، موضوع تحویل از زمین تا آسمان با قراردادهای غیرصنعتی تفاوت می کند.

پرسش شماره1: آزمایشهای پیش راه اندازی یا Precommissioning در قراردادهای EPC چیست و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد؟

پرسش شماره2: تکمیل مکانیکی یا Mechanical Completion در قراردادهای EPC چیست و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد؟

پرسش شماره3: آزمایشهای پیش راه اندازی یا Commissioning در قراردادهای EPC چیست و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد؟

پرسش شماره4: آزمایشهای عملکردی یا Performance Test  در قراردادهای EPC چیست و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد؟

پرسش شماره5: مراحل تأیید تکمیل مکانیکی در زمان تحویل موقت قراردادهای EPC چیست؟

پرسش شماره6:  مراحل انجام آزمایش عملکردی و بررسی نتایج آن در زمان تحویل موقت قراردادهای EPC چیست؟

پرسش شماره7: در صورت عدم حصول نتایج مورد نظر کارفرما در آزمایشات عملکردی در قراردادهایEPC چگونه باید عمل کرد؟

و اما سه قسمت از چهار قسمت گفته شده شامل تکمیل مکانیکی و راه اندازی و آزمایش عملکردی جزیی از پیش نیازهای تحویل موقت خواهد بود و با گذر موفقیت آمیز از این بخشها، پیمانکار و کارفرما برگ صورتجلسه تحویل موقت به همراه پانچ لیست احتمالی را امضا و نهایی می کنند.

حال در این قسمت این موارد و گام های تشکیل دهنده هریک را بررسی می کنیم:

1- تکمیل مکانیکی (Mechanical Completion):

یکی از مراحل مهم در قرارداد همسان 5490،  قبل از عملیات تحویل موقت ذکر شده در ماده 60، تکمیل مکانیکی می باشد.

مراحل تکمیل مکانیکی بر اساس ماده 58، در 3 گام زیر انجام می شود:

1. :STEP1 اعلام آمادگی برای پیش راه اندازی: پیمانکار پس از اتمام مراحل ساختمان و نصب کار موضوع پیمان و آماده شدن برای پیش راه اندازی مراتب به مشاور کارفرما اطلاع داده و درخواست حضور نمایندگان کارفرما و مشاور کارفرما را در آزمایش ها و عملیات پیش راه اندازی می نماید . به پیوست این نامه بایستی 4 مورد ضمیمه باشد:

• لیست آزمایشهای لازم
• پروسه عملیات پیش راه اندازی
• برنامه زمان بندی آزمایشات و عملیات پیش راه اندازی
• تعهدات احتمالی کارفرما که بایستی برای عملیات پیش راه اندازی انجام پذیرد

این موارد در پیوست شماره 13 ذکر شده است.

1. :STEP2 کنترل فیزیکی: مشاور کارفرما پس از بازدید کامل کارها، حداکثر ظرف مدت یک هفته، فهرست نواقص احتمالی کارها PUNCH LIST) ) را تهیه و به پیمانکار ابلاغ میکند. پیمانکار، طبق برنامه زمانی مورد تأیید مشاور کارفرما ، نسبت به رفع نواقص اقدام کرده و مراتب را برای تأیید به وی اعلام می کند.
2. :STEP3 کنترل عملکردی تجهیزات: پس از تأیید مشاور کارفرما، مبنی بر آماده بودن کار برای پیش راه اندازی، پیمانکار با اخذ مجوز کتبی بابت دستورالعمل های پیش راه اندازی که باید در قرارداد ذکر شده و اگر در قرارداد گفته نشده بود حتمأ باید مکاتبه شود، عملیات پیش راه اندازی طبق دستورالعمل ها و مشخصات فنی که قبلأ به تصویب و یا اطلاع کارفرما رسیده است، با حضور مشاور کارفرما و نمایندگان کارفرما، بوسیله پیمانکار انجام می شود. در خاتمه ، پس از رفع نواقص اساسی اعلام شده از سوی مشاور کارفرما، گواهی تکمیل مکانیکی کارها و آمادگی واحد برای راه اندازی بوسیله مشاور کارفرما صادر می گردد.

– راه اندازی و آزمایش عملکردی(Commissioning & Performance Test):

این مرحله که بعد از تکمیل مکانیکی و صدورگواهی مربوط به آن صورت می گیرد منطبق برماده 59، شامل موارد زیر است:

1. پس از صدور گواهی تکمیل مکانیکی، پیمانکار تأمین تعهدات کارفرما را برای راه اندازی، طبق پیوست 13 درخواست میکند و پس از هماهنگی بعمل آمده، عملیات راه اندازی طبق دستورالعملهای راه اندازی که قبلا به تصویب کارفرما رسیده است، انجام میشود
2. پس از راه اندازی و برقراری شرایط عملیاتی عادی و پایدار، پیمانکار مراتب را به کارفرما اطلاع داده و شروع آزمایشهای عملکردی را درخواست میکند.
3. پس از تأیید کارفرما مبنی بر شروع آزمایشهای عملکردی، آزمایشها به ترتیب و طبق روش های درج شده در پیوست 9( مشخصات دستورالعمل های راه اندازی) به منظور دستیابی به عملکرد تعیین شده در این پیوست انجام میشود.
4. در صورت عدم حصول تمام و یا برخی از شاخص های عملکردی و مصارف طبق بند 3 پیوست 9 عمل میشود.یعنی بایستی دقیقا در این پیوست دو طرف توافق کنند که زیان حاصله از عدم عملکرد صحیح چگونه تادیه خواهد شد. شاخص عملکردی یا DOD ، پارامترهایی است که نشان می دهد هر قسمت به درستی وظایف خود را انجام می دهد پس باید یک چک لیست تنظیم شود، چک لیست شامل آیتم و حد پذیرش و نحوه آزمایش را مشخص میکند که اگر در محدوده پذیرش باشد آن شاخص اصطلاحأ پاس شده است.