16 – چگونه تغییر در نقشه های اجرایی و مشخصات فنی باعث ایجاد ادعای زمانی برای پیمانکار می گردد؟
2149 بازدیدچگونه تغییر در نقشه های اجرایی و مشخصات فنی باعث ایجاد ادعای زمانی برای پیمانکار می گردد؟
یکی از دردسرهای بزرگ کارفرما تغییر در نقشه های اجرایی و مشخصات فنی در طول پروژه و ادعاهای متقابل آن از سمت پیمانکار است.
این ادعا دارای هم جنبه مالی و هم زمانی است که در این پست مسئله را از بعد زمانی بررسی خواهیم کرد.
به موضوع از جنبه قراردادهای دولتی مبتنی بر بودجه عمرانی نگاه خواهیم کرد و زمان مورد توجه ما، حین انجام تعهدات و در طول پروژه خواهد بود.
برای توجیه این مسئله چالشی از نشریه 4311 و یک نمونه استفساریه مهم سازمان برنامه و بودجه کمک می گیریم و در خاتمه با ریسک های متفاوتی که پیش روی کارفرماست آشنا می شویم .
ریسکی که حتی ممکن است منجر به ادعای تعلیق و در نهایت فسخ پیمان گردد.
موضوع: تغییر نقشه ها و مشخصات فنی پیمان در حین انجام عملیات اجرایی
داستان کارگاهي و یک موضوع جذاب با عنوان تغییر نقشه ها و مشخصات فنی پیمان در حین انجام عملیات اجرایی
آقای جابری، کلاه ایمنی رو از سرش بر میداره و دستی روی موهای کم پشت عرق کرده ش می کشه و رو به آقای علی نژاد رئیس کارگاه می کنه و با صدای دورگه ش که توش عصبانیتی آتش فشان گونه موج می زنه، میگه:
"مرد نیستم اگر آخر زیر همین نخاله های ساختمانی این بی شعور رو دفن نکنم!"
آقای جابری، سرپرست اجرا، آدم جا افتاده ایه و تنها کسیه توی کارگاه که علی نژاد هم ازش حساب می بره. علی نژاد لیوان آبی دستش میده و با صدای آروم میگه: "مهندس شما چرا؟! اول یک کمی آب بخور بعد برام تعریف کن."
مقداری آروم میشه و روی مبل اتاق علی نژاد تکیه می زنه و میگه: "بر خلاف نقشه ها، حین خاکبرداری به یک گودال 2 متری از نخاله های ساختمانی بر خوردیم."
جابری صداش رو نازک میکنه که مثلا ادای مهندس ناظر رو در بیاره و میگه: "حالا این حضرت آقا که مثلا اسمش رو گذاشته مهندس به من میگه: «آقا سریع این نخاله ها رو برمیداری و با لایه های خاک 15 سانت به 15 سانت پر می کنی و یک غلطک مِلو هم روش می زنی. سریع یک مگر ناز هم روش میریزیم.» من هم گفتم لطفا شما تشریف ببرید اتاقتون تلفن رو بردارید و به خودتون زحمت بدید و از مشاور استعلام بگیرید و کتباً موضوع رو به رئیس کارگاه ابلاغ کنید."
علی نژاد که تو دلش کلی با برخورد جابری حال کرده، میره سمت پنجره و با لحنی که میخواد اطلاعات بالاش رو نشون بده میگه:
"نگران نباش! بهترین کار رو کردی حاجی، یک، به بچه ها دستور توقف عملیات رو بده. دو، تا وقتی که نقشه ها و مشخصات رو اصلاح نکنن من دست به هیچی نمی زنم. فقط همین الان باید یک نامه تنظیم کنم و سریع شرایط رو به مشاور و کارفرما اطلاع بدم و کسب تکلیف کنم."
آقای جابری، کلاه ایمنیش رو بر می داره و در حالی که اتاق رو ترک میکنه با صدایی آروم که از عمقش بوی نصیحت پدارانه هم میاد، میگه: "مهندس حواست باشه! تغییرات اساسی در نقشه ها مثل تعلیقه، هم میتونی ازشون هزینه هاش رو بگیری و هم تأخیراتت مجازه."
علی نژاد زیر لب بدون اینکه صداش به جابری برسه میگه: "انصافاً داشتن آدمایی مثل تو در کارگاه غنیمته. حیف که با یه من عسل هم نمیشه خوردت."
بر اساس بند الف ماده 30 شرایط عمومی پیمان منطبق بر نشریه 4311 یا همان شرایط پیمان معمول در قراردادهای PC ، 10 مورد درج شده است که به پیمانکار امکان ادعا برای مطالبه افزایش زمان را می دهد.
و اما مورد 2 که موضوع سوال ما در این پست است اشاره به عاملی به نام تغییر اساسی در نقشه های اجرایی و یا مشخصات فنی دارد.
این مسیله می تواند دارای 4 اثر متفاوت باشد اگر بواسطه این تغییرات ، مقادیر و احجام فهرست بها افزایش یا کاهش یافته و یا عاملی برای خلق آیتم جدید گردد
به مانند بند الف-1 همین ماده ، باتغییر قیمت ریالی پروژه، برنامه زمانی نیز باید تغییر کند.
اما خبر بد این می تونه باشه که برای اعمال تغییرات نقشه ای یا مشخصات فنی ، کارفرما بایستی دستور به تخریب و دوباره کاری را برای پیمانکار صادر کند.
البته در حالت خوشبینانه کارفرما دیگر نیازی به تامین مصالح نخواهد داشت ولی در حالت بدبینانه مصالح تخریب شده و یا برچیده شده دارای قابلیت استفاده مجدد را نداشته و بایستی مصالح و تجهیزات جدید تهیه گردد.
اما خبربدتر از بد قضیه، اجبار کارفرما برای تغییر در نقشه در حین عملیات اجرایی که ممکن است موجب توقف قسمت و یا تمام پروژه گردد و در این حالت خوش به حال پیمانکار که سازمان برنامه و بودجه طی استفساریه ای این وضعیت را از مصادیق تعلیق نام گذاری کرده است و هزینه دوران تعلیق به پیمانکار تعلق می گیرد و قاعدتا اختیاراتی برای عدم تمدید قرارداد و حتی فسخ برای او ایجاد می گردد.
خوب در جواب سوال طرح شده باید گفت پیمانکار قبل از هر کاری بایستی اقدام به تنظیم لیست عملیات تخریب برای برچیدن فعالیت های صورت گرفته و تعیین تکلیف قیمت واحد این عملیات با همراهی مشاور و اخذ تاییدیه از کارفرما نموده عین این مسیله در مورد مصالح لازم برای جایگزینی و تعیین تکلیف قیمت آن نیز صادق است و اگر کارفرما نیاز زمانی برای تهیه مدارک ونقشه های جدید دارد
بایستی پیمانکار با مکاتبه و یا درخواست جلسه وضعیت بلاتکیف خود را از بعد زمانی مشخص کند.
در ادامه ، برنامه زمان بندی اصلاحی را با تعیین زمان فعالیت ها و تعیین توالی صنعتی هریک و جایگشت آن در برنامه زمانی اولیه با همراهی مشاور تهیه و به تایید کارفرما می رساند و از کارفرما می خواهد زمان مازاد بوجود آمده به نسبت مدت اولیه پروژه را به عنوان تمدید زمانی پیمان به او ابلاغ کند.
قبل از بررسی ریسک های تهدید کننده کارفرما ، اجازه بدید دلایلی که اکثر پروژه ها را به سمت تغییر نقشه های اجرایی سوق می دهد بررسی کنیم.
کارفرمایان در مواردی که بیشتر منطبق بر قراردادهای خصوصی است قبل از اتمام فاز طراحی و به دلیل عجله در راه اندازی پروژه اقدام به برگزاری مناقصه با اطلاعات غلط می کنند که این موضوع عواقب بسی خطرناک برای آنها دارد غافل از اینکه راه حل این مسیله سپردن قرارداد بصورت EPC یا دو عاملی بوده زیراکه یکی از مزیت های این نوع قراردادها امکان انجام موازی طراحی و اجرا در قسمتهایی از پروژه است که ریسک آن بردوش پیمانکار خواهد بود.
حالت دوم دلیل بوجود آورنده این ریسک عدم مدیریت ذی نفعان است عدم هماهنگی با بهره بردار و عدم تدقیق خواسته های او از یک طرف و عدم کسب مجوزهای لازم از ارگانها و متعاقب آن تغییرات الزام آور به واسطه اعمال قوانینی که کارفرما از آن اطلاعی نداشته از طرف دیگر مثالهای واضحی از این مورد می باشد.
واما حالت سوم عدم گذاشتن زمان مناسب و یا استفاده از مشاور صلاحیت یافته عاملی بر نیاز به تغییرات نقشه های اجرایی در زمان قرارداد بواسطه برخورد با مسایلی است که در مطالعات اولیه دیده نشده است.
یادمان باشد که یکی از وظایف مهندس طراح بررسی تکنولوژی های اجرایی و مصالح در دسترس است که عدم بررسی مکفی، کارفرما را مجبور به تغییرات در طول پروژه می کند.
موضوعات گفته شده غیر از تغییر زمانی و ریالی پروژه نسبت به برآوردهای اولیه دارای خطر بزرگی به نام احتمال تعلیق پروژه و درخواست پیمانکار برای فسخ پیمان می باشد.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.